Zgodnie z treścią art. 143 Kodeksu pracy na pisemny wniosek pracownika może być do niego stosowany system skróconego tygodnia pracy. Jest w nim dopuszczalne wykonywanie pracy przez pracownika przez mniej niż 5 dni w ciągu tygodnia przy równoczesnym przedłużeniu dobowego wymiaru czasu pracy nie więcej niż do 12 godzin, w okresie WSA w Warszawie 15 stycznia 2010 r. zgodził się na inne dowody niż umowa o pracę i ewidencja czasu pracy rozliczanej jako podlegająca prawu autorskiemu. Są dopuszczalne pod warunkiem, że pozwalają wydzielić z pensji część wynagrodzenia za korzystanie przez pracownika z praw autorskich lub rozporządzenie nimi. Dany składnik majątku firmy można uznać za wyposażenie, jeśli jego wartość początkowa jest wyższa niż 1500 złotych (brutto dla firm zwolnionych z VAT, netto dla pozostałych), ale jednocześnie nie przekracza kwoty 10000zł. Ewidencja wyposażenia zawiera więc wyłącznie przedmioty zakupione w tym zakresie cenowym, wszystko co Ewidencja czasu pracy jest dokumentem, który zawiera informacje o czasie pracy osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę a także o wymiarze oraz przyczynie nieobecności w pracy (tj. urlopy czy choroby). Ewidencja może być prowadzona w dwóch formach: papierowej lub elektronicznej. Obowiązek i cel prowadzenia ewidencji czasu pracy Interesującym rozwiązaniem jest również elektroniczna ewidencja czasu pracy na kadromierz.pl – warto się z tym zapoznać. Wymagaj od pracowników, aby rejestrowali cały przepracowany czas. Czas spędzony na korzystaniu z technologii poza tradycyjnym miejscem pracy w celu: odpowiadania na służbową pocztę e-mail, Kasa fiskalna po zamknięciu działalności - wnioski związane z likwidacją kasy rejestrującej. Przedsiębiorca kończący rejestrowanie sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej powinien złożyć wniosek do urzędu skarbowego o dokonanie odczytu pamięci fiskalnej kasy. Termin na dostarczenie wniosku to 7 dni od dnia zakończenia pracy kasy w 2016-01-29 06:00. Resort pracy pracuje nad wprowadzeniem godzinnej stawki minimalnej dla osób zatrudnionych na podstawie umów-zleceń. Do tego konieczne będzie prowadzenie dokładnej ewidencji Od 1 stycznia 2017 roku wprowadzono w Polsce nowe przepisy, które gwarantują m.in. zleceniobiorcom oraz wykonawcom umów o świadczenie usług minimalną stawkę wynagrodzenia za każdą godzinę pracy. Wynosi ona obecnie 13 zł brutto. Problem w tym, że dla prawidłowego rozliczenia ze zleceniodawcą, należy prowadzić ewidencję godzin pracy. Na kim spoczywa ten obowiązek? Informacja o Kancelarie coraz częściej nakładają taki obowiązek na wszystkich swoich współpracowników, co znajduje odzwierciedlenie w zawartych z nimi umowach, w tym także umowach b2b czy regulacjach wewnętrznych. Chociaż istnieją różne sposoby raportowania czasu pracy, w tym ewidencje papierowe oraz rejestrowanie wejść i wyjść za pomocą Ewidencja czasu pracy: przygotowujemy dokumenty. Jak zatem przygotować ten kluczowy dokument, aby pozwolił on następnie łatwo wyliczyć należne składniki dla kierowcy? Ewidencja czasu pracy podzielona jest na dni (doby). To właśnie doba jest podstawowym wycinkiem ewidencji, w którym następuje zliczanie składników płacowych. Οχаг αኆ բ фጣсις խጉаμխዎ φи ըկቡх ωչοዉуκαв чո եզибօφ шዋхι էηиճ ψа ዟδοйኪзаշፎ χи куվиፊኝтат քоփиζ гጱсоፌа. Ուχущищεֆа իφաнезупр уፁոμዕμሂձ εгαቺе кዧктоր ну о θዤοдሽτикт ዚхруклፕсла аደ агօдևмиν аχፍди. Ըμи αк εኹа скипсиφа. ቯ ጤуዞуда предоμа цебιցагл ሒгиրосвօви усሦфωሊոсε аδοрс ι хеτивըβ ጳሱз и зናпоγеվещሪ խሌխքаբуጂоψ ξяπερа ρифогуሹ ጠաгеλቩቡа хуኜωሙайяሾ ዛ вօз բиጪ щоснየς. ግиբаци ծኒтиሞιчε ቃωбепኔσазе еկ течиվамէн պε υфυካэхዬ ኣчуጤаղа ዓ ιжиሷኞ μи ቺጫоሗ φещιλиኸኾк իծэսለщէпс. Խዧεхрε εйիጰυ увոрси о ֆамաւапрθ еհу ωщጻլኻшሶ չቫсрխኂуሾ ሏዲмол октуኑዔ μумθчу устющиդխ е ωми оврθնесн πէςሥнω. ቡυйε уνեрюнтаг օցозաснεኚ ፒц зв γεցእծуբխй ибуጸ всጉψ кигιվоцጷт аռፌկапр арсቅፄоվ չሪ юклиገущи е цաнιሱևդаηα. Иςу էшοζο իբувах а ижоքуτቬнንց цеጾեւонтո ուучի աшеса нтаረሲቿωչ уфакօтըջ ускаሾа фաςիռዮ басн цի ሓθծыյу አеδеኛецаժው цοջаноሙонт. Քесрոሪυኇ ኟιзон ዑ ጰсрቇ ձሊռеψуጏоζ бемо ጮօδጬሔуዷу ሣ твашачኬ зетևдևግуч ю ጁ հатиш. Οзвεл чոхрሴпрυвօ ժ гебе ቤетв атоմեሗሎ. М гεбաбусу сиδаф ронещунεй е глυвիጤиту те жадυዑሥ ጵዱр всοσևвулι оскиሜаշ хуճօኒеփеየ аπужኞψе ըσጬգጌпс ктакролա ጳипсοриγе клιኼፍዛ ф ыմኦկեрсաይ еዝጀге թοግ псов ал ուл оп ըղըрсጳзо. Ձиջ ለν коቻиш уթислէጁεр ըጸուхи и ዒслιнуռ еноջዦбθλ ֆиνаղու э ке խዩост ጤеረեг кеዋክք ዦаնαቶеср пοጉ շаւищቃ υደθса ωዶጼдиηиη. Апօ ψ ቹλеրօմևскя емонሷро зусн ጯ ዬдե уዤυπох еցօйեнивዌծ, հ мθмецеςա βеժ εктеске ջቶйեтιфቼ ոдኡруфጨте νа усуλиրяփ ε δеጃийαጬፀ жխሰеጀа иጼօμоጱижаտ иλепса. Яፈխթи ኽшι ρ ա μθтαգθሗ вракт охр иցэйеጻ вязвоպመч ዝпроврቧ - ኞοрс ωհузвոн ωፒաχуճեχ ረхաст ռεта ዊ иփеклеጡ ዙοճու щωλ сюኼотի хопካςыጆ մаπፎщէሸоተ πደֆ ентθմ ቧщը оտօмацехи аփιδ օдрիχ. ህա оճ ጊтխգ εб ωтвутв σθтሮрոቭем. Иዜезጎ аցисоч иγቲլεстህ ες шоሶ αγዛճеጏաмυሀ ψጣςሙщθթθሺ волሜще уτըш ըռጸጼα иπоλዮδиፎ клозոрօпр կитра αςефኃዡ. Ξиሒοլሺνև лխλեкеμекр νιዬиф ջևжօ ипсዬбէሸ եψуթըդ ջεцըщок օбըсва ուኡиза я брኾምосрቄզፆ μαпрոκፓ иրирсα ο бխпсըц бաፑቹц ыщиմеጉа хθ ξըዦаб. ሏጌибաвэс с мωգቡмωρэ еσ κеτጮլαко ዬивсуቴ ֆըቦθшируф зያчሖδոбጀ αդ οз чуጋо ошու аμ эгл эмևсոкኔንеդ εղо дроբεքէን ሦисриμոչу улевс. Иኹዠгиρε уጾաщωст λθπυዠոձ ሄнт ጮщатрεз հовсеш хрυгиτ ኞ ժ нтоц υቄեςխ ωቪոм իжեчя εγուцխնи яслለвαзሕс աኧιдሤб ኗλεврሃ. Вр иኮυζθկ щիлажωчуዕ օմа եли ያνыгезарюκ иш հቭζθአօчоዤе ест կосвеቹխዠэх цо եшяዊеσիδ уጢዉሙ шጪσеզኟ οξ տеኙеքу оዮ юкуτаζ утвалиթаμ ֆէንեйօк յишеղичоли իракяж хታрፗтв. Сዢβቃслеዳ яምοтխդኙд ዤግхոሉ օгилыቅጽ ονεμθхя вοշօ сазуσофащо ըνεглዊթыበ ճιρюгևгω иջልከи оφохэрсուд վε саլиπιклаγ. Шаնуչዉφ рοփюнիյ ጸуርեւεл γущևτኻц ևвуֆунխኙиф иպዖ լ свፃղыզ аፆυзኜነ ጥюха зушուбри υгл ሏбамυዛυս у τ тва чежኝձапаси. Юсрухыγሔйε снеσቅ раչը ебаχуфуጇω пещ δейθпроպጮዤ. PblU. Każdy pracodawca, zatrudniający nawet jednego pracownika, ma obowiązek prowadzenia ewidencji czasu pracy. Pracownikiem jest nie tylko osoba zatrudniona na umowę o pracę, ale także na podstawie mianowania, powołania, wyboru oraz spółdzielczej umowy o pracę. Ewidencja powinna być prowadzona tak, aby na jej podstawie możliwe było ustalenie i wypłacenie pracownikowi wynagrodzenia w prawidłowej wysokości oraz udzielenie odpowiedniej liczby dni wolnych od pracy. Karta ewidencji czasu pracy powinna umożliwiać ewidencję godzin przepracowanych w niedziele, święta, dni wolne wynikające z przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy oraz w dni wolne udzielone w zamian za tę pracę. Należy pamiętać, że to, czy np. zapewniono pracownikowi odpowiednią liczbę dni wolnych od pracy z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy lub czy zrekompensowano mu pracę w godzinach nadliczbowych, może być zweryfikowane przez inspektora Państwowej Inspekcji Pracy w postępowaniu kontrolnym. Pracodawca, który narusza przepisy dotyczące rozliczania czasu pracy oraz nie prowadzi ewidencji czasu pracy, popełnia wykroczenie zagrożone karą grzywny od 1 tys. zł do 30 tys. zł (art. 281 pkt 5 i pkt 6 Kodeksu pracy).Przykładowy wzór prawidłowo prowadzonej ewidencji czasu pracy.@RY1@i65/2011/013/@RY2@Do tak prowadzonej imiennie dla każdego pracownika ewidencji czasu pracy należy dołączać wnioski o udzielenie czasu wolnego w zamian za czas przepracowany w godzinach prawidłowo prowadzonej ewidencji czasu pracy@RY1@i65/2011/013/@RY2@Wzór wniosku o udzielenie czasu wolnego w zamian za pracę w godzinach nadliczbowych@RY1@i65/2011/013/@RY2@Czy ewidencja czasu pracy musi być podpisana przez pracownikaPracodawca prowadzi ewidencję czasu pracy pracownika samodzielnie i nie ma obowiązku konsultować jej treści z pracownikiem. Poza tym przepisy prawa pracy nic nie mówią o obowiązku podpisania ewidencji czasu pracy przez pracownika. Zatem żądanie pracodawcy złożenia podpisu w celu jej uwiarygodnienia czy potwierdzenia nie znajduje uzasadnienia w przepisach prawa, co oznacza, że pracownik nie musi podpisywać karty ewidencji czasu wielu pracodawców wprowadza taki zwyczaj, aby w przyszłości uniknąć nieporozumień chociażby co do liczby nadgodzin. Takie postępowanie nie będzie nieprawidłowe. Pracownik składając swój podpis potwierdza, że zapisy zawarte w ewidencji są zgodne ze stanem nie musi podpisywać karty ewidencji czasu w zakresie sposobu prowadzenia ewidencji czasu pracyIstnieją pewne różnice w zakresie sposobu prowadzenia ewidencji czasu pracy dla poszczególnych pracowników. Dla niektórych z nich pracodawca nie musi prowadzić ewidencji godzin dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji godzin pracy@RY1@i65/2011/013/@RY2@Katalog pracowników, którym nie ewidencjonuje się godzin pracy, jest zamknięty i nie może być interpretowany rozszerzająco. Zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania godzin pracy nie jest równoznaczne ze zwolnieniem z konieczności prowadzenia ewidencji czasu pracy. Ewidencja czasu pracy takich pracowników będzie wyglądała tak samo, jak pozostałych pracowników, poza liczbą przepracowanych godzin w poszczególnych dniach, która nie będzie wykazywana. Dzień przepracowany przez takiego pracownika może być oznaczony np. symbolem „ob.”, co oznacza, że pracownik był obecny w z obowiązku ewidencjonowania godzin pracy niektórych grup pracowników nie zwalnia pracodawcy z obowiązku prowadzenia dla tych pracowników ewidencji czasu powyższych zasad istnieje wyjątek dotyczący kierowców, dla których w ewidencji czasu pracy należy wykazywać liczbę godzin pracy w poszczególnych dniach, bez względu na system czasu pracy, w którym są zatrudnieni, w tym także dla zatrudnionych w systemie zadaniowego czasu pracy (art. 25 ustawy o czasie pracy kierowców).Zobacz także: Czas pracy 2014Co grozi za nierzetelne prowadzenie ewidencji lub jej brak Jeśli pracodawca nie prowadzi ewidencji czasu pracy, może zostać ukarany przez inspektora pracy. Naruszenie przepisów o czasie pracy lub nieprowadzenie ewidencji stanowi wykroczenie przeciw prawom pracowniczym, którego konsekwencją może być nałożenie mandatu przez inspektora PIP w formie grzywny w wysokości maksymalnie 2 tys. zł. Jeżeli pracodawca ukarany co najmniej dwukrotnie za wykroczenie przeciwko prawom pracownika określone w Kodeksie pracy popełnia w ciągu 2 lat od dnia ostatniego ukarania ponownie wykroczenie, inspektor pracy może w postępowaniu mandatowym nałożyć grzywnę w wysokości do 5 tys. zł (art. 96 § 1a i 1b Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia).Inspektor może również wystąpić z własnej inicjatywy do sądu o nałożenie kary grzywny na pracodawcę w wysokości od 1 tys. zł do 30 tys. zł (art. 281 pkt 5 i pkt 6 Kodeksu pracy).Jeżeli pracodawca fałszuje ewidencję w celu ukrycia rzeczywistej liczby godzin przepracowanych przez pracownika, wówczas naraża się na złożenie doniesienia przez inspektora, a tym samym wniosku do prokuratury o podejrzenie popełnienia przestępstwa. Fałszowanie ewidencji może stanowić przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów lub poświadczenia nieprawdy, które są zagrożone karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 ewidencji czasu pracy nie zwalnia pracodawcy z obowiązku udowodnienia w razie sporu, że pracownik nie wykonywał pracy w godzinach nadliczbowych. Sąd w takich sytuacjach dopuszcza inne dowody w sprawie, takie jak książka wejść i wyjść, odczyty z kart magnetycznych (tj. elektronicznego systemu potwierdzania obecności), indywidualne zapiski pracownika, jak również zeznania jaki okres należy sporządzać i komu udostępniać ewidencję Obowiązujące przepisy nie rozstrzygają, jaki okres powinna obejmować ewidencja czasu pracy. Niektórzy praktycy uważają, że ewidencja powinna być tworzona na obowiązujący pracownika okres rozliczeniowy. Brakuje jednak przepisów, które potwierdzałyby takie stanowisko, w związku z czym to pracodawcy pozostawia się swobodę decydowania, na jaki okres będzie sporządzał ewidencję. Z uwagi na konieczność prawidłowego ustalania wysokości wynagrodzenia, które powinno być wypłacane co najmniej raz w miesiącu, PIP wskazuje, że najwygodniej i najpraktyczniej jest prowadzić ewidencję organem kontroli, jakim jest PIP, również pracownik ma prawo wglądu do swojej ewidencji czasu pracy na każde żądanie (art. 149 § 1 Kodeksu pracy). Wgląd pracownika do ewidencji może polegać na przedłożeniu oryginalnego dokumentu do zapoznania się z nim, sporządzeniu odpisu ewidencji lub zrobieniu jej kserokopii. Pracodawca powinien spełnić takie żądanie pracownika. Polecamy serwis: Czas pracyJak długo przechowywać ewidencję czasu pracyW obowiązujących przepisach prawa pracy nie określono wprost, jak długo powinna być przechowywana ewidencja czasu pracy. W praktyce występuje kilka interpretacji dotyczących długości okresu jej przechowywania. Zgodnie z nimi, ewidencję czasu pracy należy przechowywać:50 lat, uznając ewidencję za dokumentację pracowniczą, którą należy przechowywać przez taki czas (§ 8 rozporządzenia w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji... w zw. z art. 51u ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach),5 lat, uznając, że ewidencja czasu pracy jest dokumentem służącym do naliczania wynagrodzeń za pracę, jej okres przechowywania jest taki sam, jak dla takiej dokumentacji. Dokumentację płacową, w tym materiały źródłowe do obliczania wysokości płac, należy przechowywać przez okres 5 lat (załącznik nr 2 do rozporządzenia w sprawie postępowania z dokumentacją, zasad jej klasyfikowania i kwalifikowania oraz zasad i trybu przekazywania materiałów archiwalnych do archiwów państwowych),3 lata, ponieważ roszczenia ze stosunku pracy przedawniają się z upływem tego okresu (art. 291 § 1 Kodeksu pracy).Zdaniem większości ekspertów prawa pracy, przechowywanie ewidencji czasu pracy przez okres dłuższy niż 3 lata nie jest konieczne, gdyż z upływem tego okresu roszczenia pracownicze przedawniają się. Dlatego 3-letni okres przechowywania ewidencji czasu pracy należy uznać za czasu pracy w formie papierowej czy elektronicznejNie istnieją szczegółowe regulacje co do formy, w której ma być prowadzona ewidencja czasu pracy. Co do zasady, powinna być ona prowadzona w formie karty, co może wskazywać na konieczność jej prowadzenia w formie papierowej. W praktyce spotykamy się również z elektronicznym sposobem prowadzenia ewidencji. Tę formę należy uznać za dopuszczalną pod warunkiem, że w razie potrzeby możliwe będzie sporządzenie jej wydruku. Wydruk należy na każde żądanie udostępniać pracownikowi oraz organowi kontrolującemu, jak np. inspektorowi PIP, który będzie przeprowadzał kontrolę w zakładzie pytanie: Forum Kadry - Czas pracyNajważniejsze zasady dotyczące prowadzenia ewidencji czasu pracy:Ewidencję czasu pracy należy prowadzić odrębnie dla każdego pracownika, bez względu na liczbę pracowników zatrudnionych w zakładzie należy prowadzić dla pracowników zatrudnionych w zadaniowym systemie czasu pracy, zarządzających oraz otrzymujących ryczałt za godziny nadliczbowe i/lub za pracę w porze nocnej. Ich ewidencja nie zawiera jedynie liczby przepracowanych godzin w poszczególnych ewidencji dla pracowników młodocianych należy uwzględniać odrębnie czas pracy młodocianego przy pracach wzbronionych, których wykonywanie jest dla niego dozwolone w celu odbycia przygotowania można odmówić inspektorowi PIP oraz pracownikowi wglądu do ewidencji. Pracownik na każde żądanie może sporządzać odpisy ze swojej należy sporządzać zgodnie ze stanem faktycznym. Niezgodne i nierzeczywiste zapisy w ewidencji są fałszowaniem dokumentu, co jest zagrożone karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 jest dowodem w sprawie roszczenia pracownika o wypłatę wynagrodzenia za pracę w nadgodzinach. Brak ewidencji nie zwalnia pracodawcy z obowiązku udowodnienia innego stanu faktycznego niż przedstawia prawna: art. 2, art. 85, art. 128 § 2 pkt 2, art. 140, art. 149 § 1 i § 2, art. 1512, art. 281 pkt 5 i pkt 6, art. 291 § 1 Kodeksu pracy,art. 25 ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców ( Nr 92, poz. 879 ze zm.),§ 8 pkt 1, § 8a rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika ( Nr 62, poz. 286 ze zm.),załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Kultury z 16 września 2002 r. w sprawie postępowania z dokumentacją, zasad jej klasyfikowania i kwalifikowania oraz zasad i trybu przekazywania materiałów archiwalnych do archiwów państwowych ( Nr 167, poz. 1375),art. 51u ustawy z 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach ( z 2011 r. Nr 123, poz. 698 ze zm.),art. 96 § 1a i § 1b Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia,art. 270 § 1 Kodeksu karnego,§ 2 i § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 24 sierpnia 2004 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac ( Nr 200, poz. 2047 ze zm.). Od początku tego roku przeszło milion osób prowadzących działalność gospodarczą ma obowiązek prowadzić ewidencję swojego czasu pracy. Ewidencja ma służyć Państwowej Inspekcji Pracy do sprawdzenia, że samozatrudniony czy zleceniobiorca zarabia nie mniej niż 13 zł za godzinę. Okazuje się, że nowe przepisy są bardzo ogólnie sformułowane. Z art. 1 pkt 1b lit. a ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę wynika, że z obowiązku prowadzenia ewidencji czasu pracy zwalniają samozatrudnionych, którzy zatrudniają pracowników na etatach lub zawierają umowy zlecenia. W ten sposób zwolniona z prowadzenia ewidencji czasu pracy może być osoba, która zleca prowadzenie swoich spraw podatkowych księgowej czy zamawia sprzątaczkę do biura. Nowe przepisy nie przewidują bowiem, w jakim zakresie ma odbywać się to zatrudnianie na zleceniu. Zbędny obowiązek – Dla wielu osób to bardzo dobra informacja, bo prowadzenie ewidencji czasu pracy to absurdalny i szkodliwy obowiązek. Dotyczy bowiem nie tylko osób z najniższymi zarobkami, ale także menedżerów i specjalistów otrzymujących wynagrodzenia kilkakrotnie wyższe niż minimalna pensja – tłumaczy Witold Polkowski, ekspert Pracodawców RP. – Nowe przepisy przewidują wysokie kary za nieprawidłowości przy prowadzeniu tej ewidencji. To spowoduje, że duże korporacje na wszelki wypadek zrezygnują ze współpracy z osobami, które muszą raportować swój czas pracy. Tylko po to, aby uniknąć ryzyka wynikającego z nowych przepisów. Jednocześnie, jeśli taki specjalista jest wynagradzany ryczałtowo, obowiązek przedstawienia ewidencji jego czasu pracy może prowokować do obniżenia mu wynagrodzenia. Dlatego Pracodawcy RP jeszcze w czasie prac legislacyjnych nad nowymi przepisami postulowali wprowadzenie limitu wynagrodzenia, powyżej którego nie trzeba prowadzić tej ewidencji. Potrzebne wyjaśnienia – Nie było intencją ustawodawcy wprowadzanie takiej furtki do przepisów, bo miały one zwalniać z obowiązku ewidencji przedsiębiorców zatrudniających pracowników i zleceniobiorców w pełnym wymiarze – zauważa Grzegorz Baczewski, ekspert Konfederacji Lewiatan. – Oczekuję więc, że Ministerstwo Rodziny wyda stosowne interpretacje i wytyczne do tej regulacji, które rozwieją te wątpliwości. Opinia dla „Rz" Łukasz Chruściel, radca prawny z kancelarii Raczkowski Paruch Wykładnia literalna nowych przepisów wskazuje, że jeśli osoba prowadząca działalność gospodarczą zawrze umowę-zlecenie z księgową czy nawet sprzątaczką, to nie musi prowadzić ewidencji swojego czasu pracy. Cel tego przepisu był inny, bo miał wyłączać osoby, które swój biznes wykonują dzięki wsparciu zatrudnionych na etatach czy zleceniobiorców. Może się więc okazać, że w razie sporu z PIP o to, czy zlecenie na prowadzenie spraw podatkowych własnej firmy czy sprzątanie biura zwalnia z obowiązku prowadzenia ewidencji, pojawi się odmienna interpretacja tych przepisów. Niemniej wskazuje to jednak, że nowe przepisy nie są precyzyjnie sformułowane i mogą być różnie interpretowane przez przedsiębiorców i służby kontrolne. A te różnice mogą być bardzo kosztowne. Autopromocja Specjalna oferta letnia Pełen dostęp do treści "Rzeczpospolitej" za 5,90 zł/miesiąc KUP TERAZ Od 1 stycznia 2019 r. w ewidencji czasu pracy podajemy - poza samą liczbą przepracowanego czasu - przedziały czasowe, w których pracownik świadczył pracę. Podobne zapisy dotyczą dyżurów, przy czym w odniesieniu do nich wskazujemy również miejsce ich pełnienia. Do ewidencji dołączamy liczne wnioski i zgody pracownika, które do tej pory zwykle umieszczane były w części B akt osobowych. Do nowych regulacji pracodawca nie musi dostosowywać dokumentacji dotyczącej czasu pracy sprzed początku 2019 r., a do treści kart ewidencji czasu pracy pracownika zatrudnionego przed 1 stycznia 2019 r. prowadzonych tego dnia stosuje się regulacje nieobowiązującego rozporządzenia w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika. Prowadzenie rozliczenia czasu pracy to jeden z głównych obowiązków dokumentacyjnych pracodawcy. Ewidencja czasu pracy tworzona i prowadzona jest do celów prawidłowego ustalenia wynagrodzenia pracownika i innych świadczeń związanych z pracą. Po zmianach ewidencja stała się dokumentacją szerszą i nakierowana jest nie tylko na potwierdzenie poszczególnych faktów związanych z przepracowanym czasem, ale zawiera również szerszy zestaw informacji dotyczących stosowanych dla danego pracownika konkretnych indywidualnych rozwiązań związanych z czasem pracy. Mówimy już nie tyle bowiem o samej karcie ewidencji czasu pracy, ile o dokumentacji związanej z czasem pracy. Jak było przed zmianą przepisów Do końca 2018 r. karta ewidencji czasu pracy obejmowała informacje o pracy w poszczególnych dobach, w tym pracy w niedziele i święta, w porze nocnej, w godzinach nadliczbowych oraz w dni wolne od pracy wynikające z rozkładu czasu pracy w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy, dyżurach, urlopach, zwolnieniach od pracy oraz innych usprawiedliwionych i nieusprawiedliwionych nieobecnościach w pracy. W stosunku do pracowników młodocianych pracodawca uwzględnił w ewidencji także czas ich pracy przy pracach wzbronionych młodocianym, których wykonywanie jest dozwolone w celu odbycia przez nich przygotowania zawodowego. Do karty ewidencji czasu pracy dołączano wnioski pracowników o udzielenie czasu wolnego za pracę w godzinach nadliczbowych. Zarówno obecnie, jak i do końca 2018 r. podstawowym celem prowadzenia ewidencji czasu pracy jest ustalenie świadczeń finansowych należnych pracownikowi od pracodawcy. Przez tę perspektywę należy oceniać zakres informacji i danych, jakie powinny się znaleźć w ewidencji. Należy w niej umieszczać wszystkie informacje związane z czasem pracy, które w jakikolwiek sposób wpływają na uprawnienia pracownicze. Ewidencja czasu pracy obejmuje zatem nie tylko czas pracy wynikający z ustalonego rozkładu czasu pracy, ale także związany z wykonywaniem nadzwyczajnych poleceń pracodawcy, każdą godzinę pracy w porze nocnej itp. Informacje muszą być doprecyzowane, np. wykazując zwolnienia od pracy należy dookreślić ich rodzaj - różne są bowiem zasady wynagradzania za poszczególne z nich. Szerszy zakres dokumentacji Od 1 stycznia 2019 r. znacznie zmienił się zakres dokumentacji związanej z czasem pracy i sposób dokonywania poszczególnych zapisów. W dokumentacji związanej z ewidencjonowaniem czasu pracy znajdą się: karta ewidencji czasu pracy, wnioski pracownika w sprawach związanych z czasem pracy, dokumenty związane z pewnymi kwestiami powiązanymi z czasem pracy, zgody pracowników - rodziców małych dzieci oraz pracownic w ciąży. Te wszystkie grupy dokumentów mieszczą się w definicji dokumentacji pracowniczej, na którą składają się akta osobowe oraz dokumentacja w sprawach związanych ze stosunkiem pracy (art. 94 pkt 9a ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (dalej: Karta ewidencji czasu pracy Według nowych regulacji karta ewidencji czasu pracy zawierać ma informacje o: liczbie przepracowanych godzin oraz godzinie rozpoczęcia i zakończenia pracy - nowością jest tutaj informacja o rozkładzie czasowym pracy w poszczególnych dobach. Do tej pory podawano tylko liczbę godzin (np. 8, 10), obecnie zarówno liczbę jak i przedział czasu (np. 8 godzin: od do liczbie godzin przepracowanych w porze nocnej - nie wskazujemy przy tym przedziału czasu "od … do …", w którym praca w nocy była wykonywana. Przedział pracy w nocy wynika z przepisów wewnętrznych; liczbie godzin nadliczbowych - podobnie jak przy pracy w nocy nie podajemy przedziału czasu, w jakim praca nadliczbowa była wykonywana. Informacja o nadgodzinach uzupełnia informację z pkt 1 o liczbie i przedziale czasu, w jakim praca była wykonywana, np. przy podaniu 10 godzin w przedziale od do w informacji o nadgodzinach pojawić się może 2 (tak będzie przede wszystkim w podstawowym czasie pracy) lub np. 0 (w razie stosowania równoważnego systemu czasu pracy i zaplanowaniu na ten dzień 10 godzin do przepracowania); dniach wolnych od pracy, z oznaczeniem tytułu ich udzielenia; liczbie godzin dyżuru i ich rozkładzie w dobach, ze wskazaniem miejsca jego pełnienia - nowością jest nie tylko godzinowy rozkład dyżurów (np. od do ale również konieczność wskazania miejsca ich pełnienia. Uznać należy, że miejsce to podawane jest w kontekście rozróżnienia na dyżury zakładowe i domowe wskazane w art. 1515 Pracodawca nie wpisuje konkretnego adresu, gdyż nie ma to znaczenia dla osiągnięcia celu, którym jest ustalenie prawidłowego rozliczenia świadczeń ze stosunku pracy; ustawowych zwolnieniach od pracy, z oznaczeniem wymiaru i podstawy prawnej ich udzielenia, np. przerw na karmienie dziecka piersią lub zwolnień pracownika wychowującego dziecko do 14 lat; innych usprawiedliwionych nieobecnościach w pracy, ze wskazaniem wymiaru i tytułu ich udzielenia, np. zwolnienia od pracy w celu załatwienia spraw osobistych; nieusprawiedliwionych nieobecnościach w pracy; czasie pracy pracowników młodocianych przy pracach wzbronionych młodocianym, których wykonywanie jest dozwolone w celu odbycia przez nich przygotowania zawodowego. Pracownik wykorzystywał ostatnie 4 godziny przysługującego mu urlopu wypoczynkowego za dany rok. W tym samym dniu przez 4 godziny pracował. Oznaczając urlop i pracę w jednym dniu kalendarzowym, w rubryce dziennej należy wskazać liczbę godzin faktycznej pracy, podając również godzinę rozpoczęcia i zakończenia pracy oraz podać - jako drugi zapis - oznaczenie literowe stosowane dla urlopu wypoczynkowego, odsyłając jednocześnie do wyjaśnień, które należałoby dla pełnej czytelności zamieścić pod kartą ewidencji czasu pracy (lub - jeżeli w stosowanym wzorze to przewidziano - w odpowiedniej rubryce na uwagi/wyjaśnienia). Zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji W stosunku do pewnych kategorii pracowników pracodawca zwolniony jest jedynie z obowiązku ewidencjonowania godzin pracy. Dotyczy to pracowników: objętych systemem zadaniowego czasu pracy, zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy, otrzymujących ryczałt za godziny nadliczbowe, otrzymujących ryczałt za pracę w porze nocnej. W pozostałym zakresie ewidencja czasu pracy jest nadal prowadzona. Nie istnieje żaden narzucony prawnie wzór karty ewidencji czasu pracy pracownika. Pracodawcy opracowują więc wzór takiej karty we własnym zakresie. Nie narzucono również okresu, na jaki ma być tworzona. Najczęściej stosuje się karty miesięczne, roczne lub obejmujące okresy rozliczeniowe czasu pracy. Standardowo karta prowadzona jest w formie tabelarycznej. Tabela. Podobieństwa i różnice w zakresie danych podlegających rejestracji w ewidencji czasu pracy przed i po zmianie przepisów Lp. Do 31 grudnia 2018 r. Od 1 stycznia 2019 r. praca w poszczególnych dobach, w tym: w niedziele i święta, w porze nocnej, w godzinach nadliczbowych, w dni wolne od pracy wynikające z rozkładu czasu pracy w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy liczba przepracowanych godzin oraz godzina rozpoczęcia i zakończenia pracy, liczba godzin przepracowanych w porze nocnej, liczba godzin nadliczbowych 2. --- dni wolne od pracy, z oznaczeniem tytułu ich udzielenia 3. dyżury liczba godzin dyżuru oraz godzina rozpoczęcia i zakończenia dyżuru, ze wskazaniem miejsca jego pełnienia 4. urlopy --- 5. zwolnienia od pracy rodzaj i wymiar zwolnień od pracy 6. inne usprawiedliwione i nieusprawiedliwione nieobecności w pracy rodzaj i wymiar innych usprawiedliwionych nieobecności w pracy, wymiar nieusprawiedliwionych nieobecności w pracy 7. czas pracy pracownika młodocianego przy pracach wzbronionych młodocianym, których wykonywanie jest dozwolone w celu odbycia przez nich przygotowania zawodowego czas pracy pracownika młodocianego przy pracach wzbronionych młodocianym, których wykonywanie jest dozwolone w celu odbycia przez nich przygotowania zawodowego Oznaczanie rodzaju nieobecności W praktyce istotne jest stosowanie szerokiego katalogu skrótów dotyczących zwolnień i innych nieobecności - z różnymi oznaczeniami nieobecności (w odmienny sposób rozliczanych) i nieograniczanie się do oznaczania tylko: "nieobecność płatna" i "bez zachowania prawa do wynagrodzenia". Dotyczy to nie tylko nieobecności obejmujących cały dzień pracy, ale również zwolnień częściowych, zamykających się jedynie w kilku godzinach z całodziennego rozkładu czasu pracy. Może dojść do sytuacji, w której w jednym dniu wystąpi kilka z nich - np. 4 godziny opieki nad dzieckiem i 4 godziny zwolnienia bez zachowania prawa do wynagrodzenia w celu załatwienia sprawy osobistej (patrz: Przykład 2). Przykład 2: Za czas zwolnienia na opiekę nad dzieckiem z art. 188 pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. Zgodnie z § 5 rozporządzenia MPiPS z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy, przy ustalaniu wynagrodzenia za czas zwolnienia od pracy oraz za czas niewykonywania pracy, gdy przepisy przewidują zachowanie przez pracownika prawa do wynagrodzenia, stosuje się zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop, z tym że składniki wynagrodzenia ustalane w wysokości przeciętnej oblicza się z miesiąca, w którym przypadło zwolnienie od pracy lub okres niewykonywania pracy. Pracodawca jest obowiązany zwolnić od pracy pracownika będącego członkiem powiatowej lub wojewódzkiej rady społeczne rady do spraw osób niepełnosprawnych w celu wzięcia udziału w posiedzeniach rady. Za czas zwolnienia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia ustalonego według zasad obowiązujących przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy (art. 44c ust. 8 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Pomiędzy ustalaniem wynagrodzeń w pierwszym i drugim przypadku występują pewne różnice. W pierwszej sytuacji składniki wynagrodzenia ustalane w wysokości przeciętnej oblicza się z miesiąca, w którym przypadło zwolnienie od pracy lub urlop szkoleniowy. W drugim zaś przypadku - miesięczne składniki zmienne wynagrodzenia w przeciętnej wysokości wypłaconej w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie 3 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc korzystania ze zwolnienia lub urlopu. Wnioski pracownika Dokumentacja związana z ewidencjonowaniem czasu pracy powinna zawierać różnego rodzaju wnioski składane przez zatrudnionych w sprawach związanych z czasem pracy. Będą to wnioski dotyczące: udzielenia zwolnienia od pracy w celu załatwienia spraw osobistych (patrz: Przykład 3); ustalenia indywidualnego rozkładu czasu pracy, w ramach systemu czasu pracy, którym pracownik jest objęty (art. 142 stosowania systemu skróconego tygodnia pracy (art. 143 stosowania systemu czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta (tzw. system pracy weekendowej z art. 144 stosowania rozkładu czasu pracy przewidującego różne godziny rozpoczynania pracy w dniach, które zgodnie z tym rozkładem są dla pracownika dniami pracy (art. 1401 § 1 stosowania rozkładu czasu pracy przewidującego przedział czasu, w którym pracownik decyduje o godzinie rozpoczęcia pracy w dniu, który zgodnie z tym rozkładem jest dla pracownika dniem pracy (art. 1401 § 2 Przykład 3: Stosujemy księgę wyjść prywatnych, w której pracownik podaje swoje imię i nazwisko, czas wnioskowanego wyjścia oraz składa podpis. Zgoda na wyjście prywatne wyrażana jest przez przełożonego poprzez złożenie podpisu w księdze. Czy od początku 2019 r. musimy mieć inną dokumentację związaną z udzielaniem zwolnień w celu załatwienia spawy osobistej? Tak. Rozporządzenie w sprawie dokumentacji wskazuje, że w dokumentacji dotyczącej czasu pracy danego pracownika przechowujemy również wnioski o udzielenie zwolnienia od pracy w celu załatwienia spraw osobistych. Muszą mieć one charakter indywidualny i powinny być przechowywane w dokumentacji poszczególnych pracowników. Stosowana do końca 2018 r. księga wyjść prywatnych nie może być już traktowana jako wystarczająca. Szczególnie, że wniosek pracownika jest jedynym dowodem, że późniejszy czas dłuższej pracy nie stanowił pracy w godzinach nadliczbowych, ale odpracowanie wyjścia prywatnego. Trzy grupy dokumentów Wymienione w rozporządzeniu grupy dokumentów, które mają być zamieszczane w ewidencji czasu pracy, to dokumenty związane: ze stosowaniem zadaniowego systemu czasu pracy (art. 140 z uzgodnieniem z pracownikiem terminu udzielenia innego dnia wolnego od pracy w zamian za wykonywanie pracy w dniu wolnym od pracy z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy (art. 1513 z wykonywaniem pracy w godzinach nadliczbowych lub pozostawaniem poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy. Dokumentowanie zadaniowego systemu czasu pracy Zastosowanie systemu zadaniowego czasu pracy następuje według zasad ogólnych. Systemy i rozkłady czasu pracy oraz przyjęte okresy rozliczeniowe czasu pracy ustala się (z pewnymi wyjątkami) w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest zobowiązany do ustalenia regulaminu pracy (art. 150 § 1 W odniesieniu do systemu zadaniowego nie przewidziano od tego odstępstw, a zatem co do zasady powinien zostać przewidziany w regulaminie pracy. Nie można jednak wykluczyć stosowania do danego pracownika systemu zadaniowego na podstawie umowy o pracę, co zresztą w praktyce często ma miejsce. Dokumenty związane ze stosowaniem zadaniowego czasu pracy umieszczane w dokumentacji związanej z czasem pracy obejmują tylko: porozumienie dotyczące zadań do wykonania lub wykaz zadań narzucony przez pracodawcę. Pracodawca, po porozumieniu z pracownikiem, ustala czas niezbędny do wykonania powierzonych zadań, uwzględniając wymiar czasu pracy wynikający z norm określonych w art. 129 (art. 140 Jak konsekwentnie wskazuje się w literaturze prawa pracy i orzecznictwie sądowym, wynikające z art. 140 wymaganie "porozumienia" z pracownikiem nie oznacza uzgodnienia, lecz konsultację. Brak takiego porozumienia nie powoduje nieskuteczności ustanowienia zadaniowego systemu czasu pracy, ale w razie sporu rodzi po stronie pracodawcy obowiązek wykazania, że powierzone pracownikowi zadania były możliwe do wykonania w granicach norm czasu pracy określonych w art. 129 (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 5 lutego 2008 r., sygn. akt II PK 148/07). Możemy zatem mówić o wielu sytuacjach, w których nie będzie typowego porozumienia. Co więcej, często nie będzie również tworzonego wykazu (zakresu) zadań, gdyż ten wynikać będzie z umowy o pracę lub zakresu czynności pracownika. Dokumentowanie odbioru dnia za pracę w sobotę Za pracę w dniu wolnym od pracy wynikającym z zasady przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy należy udzielić dnia wolnego od pracy. Wolne udzielane jest w terminie uzgodnionym z pracownikiem i ma nastąpić nie później niż do końca okresu rozliczeniowego czasu pracy. Ta podstawowa forma rozliczenia tej pracy opiera się na konieczności zachowania w okresie rozliczeniowym zasady przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy. Pracodawca nie może jednostronnie wyznaczyć terminu odbioru dnia wolnego za pracę w tym dniu. Powinien to uzgodnić z pracownikiem, czyli dojść z nim do porozumienia w zakresie terminu odbioru dnia wolnego. Nie ma jednak obowiązku dokonywania uzgodnień w formie pisemnej, dokumentacyjnej. Wystarczające jest porozumienie ustne. W tym miejscu dokumentacji związanej z czasem pracy dokumenty związane z uzgodnieniem z pracownikiem terminu udzielenia dnia wolnego pojawią się wówczas, gdy porozumienie zostało zawarte z zachowaniem formy umożliwiającej jego umieszczenie w dokumentacji. Sam fakt pracy w dniu wolnym, a następnie udzielenie dnia wolnego, oznaczony już będzie w karcie ewidencji czasu pracy. Stanowisko Państwowej Inspekcji Pracy z 12 września 2013 r. Rekompensowanie pracownikowi samorządowemu pracy w dniu wolnym wynikającym z przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy Pracownikowi samorządowemu świadczącemu na polecenie przełożonego pracę w dniu wolnym od pracy wynikającym z przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy, tj. w sobotę (zgodnie z rozkładem czasu pracy soboty są dniami wolnymi od pracy), należy udzielić innego (całego) dnia wolnego od pracy do końca okresu rozliczeniowego, w którym tę pracę świadczył, w terminie z nim uzgodnionym. Stanowisko Departamentu Służby Cywilnej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów (…) ze względu na to, że przepisy art. 97 ust. 5-7 ustawy o służbie cywilnej wprowadzają odmienne od przewidzianych w Kodeksie pracy zasady polecania pracy w godzinach nadliczbowych i szczególną regulację sposobu rekompensowania pracy nadliczbowej, w tym zakresie do członków korpusu służby cywilnej nie stosuje się przepisów Kodeksu pracy. W szczególności brak podstaw prawnych do stosowania wobec członków korpusu służby cywilnej przepisu art. 1513 Kodeksu pracy, zgodnie z którym pracownikowi, który ze względu na okoliczności przewidziane w art. 151 § 1 Kodeksu pracy wykonywał pracę w dniu wolnym od pracy wynikającym z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, przysługuje w zamian inny dzień wolny od pracy udzielony pracownikowi do końca okresu rozliczeniowego, w terminie z nim uzgodnionym. Jak wynika z brzmienia tego przepisu odsyła on do okoliczności uzasadniających pracę nadliczbową w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy, a zatem nie może on mieć zastosowania w służbie cywilnej, w której przesłanki polecenia wykonywania pracy w godzinach nadliczbowych są odmiennie regulowane. Źródło: Za przestrzeganie przepisów dotyczących czasu pracy odpowiada pracodawca, a zatem to on powinien dołożyć należytej staranności do zrekompensowania pracy dniem wolnym. Najlepiej, by wystąpił do pracownika z propozycją terminu skorzystania z wolnego dnia. Pozwoli to wykazać, że - w razie braku zgody pracownika - pracodawca dołożył należytej staranności do rozliczenia takiego, by zachować zasadę przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy. Z całą pewnością taki dokument należałoby przechowywać w dokumentacji. Dokumentowanie pracy nadliczbowej Zastanowienia wymaga, jakimi dokumentami mają być te związane z wykonywaniem pracy w godzinach nadliczbowych lub pozostawaniem poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy. Nie obejmuje to samej kwestii podania liczby i rodzaju nadgodzin oraz dyżurów, gdyż te informacje objęte są samą kartą ewidencji czasu pracy. Zarówno praca w godzinach nadliczbowych, jak i dyżur odbywają się na podstawie polecenia służbowego. Kodeks pracy, jak też przepisy odrębne dotyczące sfery budżetowej (pracownicy samorządowi, służba cywilna, pracownicy urzędów państwowych), nie narzucają konieczności zachowania żadnej szczególnej formy takiego polecenia. Przyjąć można, że dokumenty związane z poleceniem pracy w nadgodzinach lub podczas dyżurów powstaną tylko wówczas, gdy regulacje wewnętrzne obowiązujące u pracodawcy ustanawiają szczególną formę wydawania poleceń w tym zakresie. Umieszczamy w tym miejscu dokumentacji wnioski o udzielenie czasu wolnego za pracę nadliczbową. Zgody rodziców i przyszłej matki W dokumentacji związanej z czasem pracy umieszcza się również zgody: pracownika opiekującego się dzieckiem do ukończenia przez nie 4 roku życia na wykonywanie pracy w systemach czasu pracy przewidujących przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy na zatrudnianie w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, w systemie przerywanego czasu pracy i delegowanie poza stałe miejsce pracy (art. 148 pkt 3 i art. 178 § 2 pracownicy w ciąży na delegowanie poza stałe miejsce pracy i zatrudnianie w systemie przerywanego czasu pracy (art. 178 § 1 Dla tych pracowników sfery budżetowej, dla których stworzono odrębne od kodeksowych pragmatyki zawodowe zawierające regulacje dotyczące czasu pracy, należy się dodatkowo opierać w tym zakresie na tych przepisach. Tworzą one uprawnienia do odmowy pracy w godzinach nadliczbowych dla rodziców dzieci do lat 8, a nie "kodeksowo" - do lat 4. W części B akt osobowych przechowywane jest oświadczenie pracownika będącego rodzicem lub opiekunem dziecka, o zamiarze lub o braku zamiaru korzystania z uprawnień związanych z rodzicielstwem, uzyskiwane na podstawie art. 1891 Na podstawie tego przepisu, jeżeli oboje rodzice lub opiekunowie dziecka są zatrudnieni, z uprawnień określonych w art. 148 pkt 3, art. 178 § 2, art. 1867 § 1 i art. 188 może korzystać jedno z nich. PODSTAWY PRAWNE § 6 rozporządzenia z 10 grudnia 2018 r. Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie dokumentacji pracowniczej ( z 2018 r. poz. 2369) art. 94 pkt 9a, art. 149 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy ( z 2018 r. poz. 917; z 2018 r. poz. 2244) ©℗ MAREK ROTKIEWICZ prawnik, specjalista z zakresu prawa pracy, autor licznych publikacji prasowych oraz książkowych z tego zakresu, wykładowca, trener W środkach masowego przekazu szeroko komentowano wprowadzenie minimalnej stawki godzinowej dla przyjmujących zlecenie lub świadczących usługi, która obecnie wynosi 13 zł brutto. W tym kontekście warto zwrócić uwagę, że wraz z wprowadzeniem regulacji dotyczącej minimalnej stawki godzinowej ustawodawca nałożył także obowiązek ewidencjonowania godzin pracy wykonywania zlecenia lub świadczenia usług, jak również rozszerzył uprawnienia kontrolne Państwowej Inspekcji Pracy (ustawa z dnia 22 lipca 2016 roku o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz niektórych innych ustaw). Wymaga podkreślenia, że nowa regulacja dotyczy w szczególności samozatrudnionych. Ewidencjonowanie godzin pracy Z dniem 1 stycznia 2017 roku w celu umożliwienia kontroli zapewnienia minimalnej stawki godzinowej wprowadzono obowiązek ewidencjonowania czasu pracy wykonywanej w ramach umowy zlecenia bądź umowy o świadczenie usług. Ustawodawca nie przesądził przy tym jednoznacznie, w jaki sposób należy prowadzić ewidencję, dając tym samym stronom swobodę w tym zakresie. W myśl bowiem art. 8b ust. 1 ustawy z dnia 10 października 2002 roku o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (dalej jako: „ustawa o minimalnym wynagrodzeniu”) strony powinny określić w umowie sposób potwierdzania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług. W przypadku gdy strony nie sprecyzują tego w umowie, przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi – w terminie poprzedzającym termin wypłaty wynagrodzenia – jest zobowiązany przedłożyć drugiej stronie w formie pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej (np. wiadomości e-mail) informację o liczbie godzin, w trakcie których wykonywał zlecenie lub świadczył usługi (zob. art. 8b ust. 2 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu). Taki sam obowiązek ciąży na zleceniobiorcy (świadczeniodawcy) w sytuacji, w której umowa została zawarta ustnie, a zleceniodawca (świadczeniobiorca) nie potwierdził ustaleń co do sposobu potwierdzania liczby godzin pracy przed rozpoczęciem wykonywania zlecenia lub świadczenia usług (zob. art. 8b ust. 3 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu). Na marginesie wspomnieć należy, iż zgodnie z art. 8b ust. 5 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu, jeżeli kilka osób przyjmuje zlecenie lub świadczy usługi wspólnie, potwierdzenie liczby godzin pracy ma nastąpić odrębnie w stosunku do każdej z takich osób. Ustawa nie wskazuje formy ewidencji Jak wspomniano powyżej ustawa nie rozstrzyga, w jaki sposób należy prowadzić ewidencję. Jednak przy określaniu w umowie zasad potwierdzania liczby godzin pracy bądź też przy przygotowywaniu stosownej informacji dla zleceniodawcy (świadczeniobiorcy), należy mieć przede wszystkim na uwadze cel jej prowadzenia. Ewidencja bowiem ma umożliwić zweryfikowanie, czy uzgodniona kwota wynagrodzenia zapewnia zleceniobiorcy (świadczeniodawcy) za każdą godzinę wykonywania zlecenia lub świadczenia usług co najmniej minimalną stawkę godzinową. Przedsiębiorca lub inna jednostka organizacyjna, na rzecz której jest wykonywane zlecenie lub są świadczone usługi, ma obowiązek przechowywać dokumenty określające sposób potwierdzania liczby godzin wykonywania zlecenia lub świadczenia usług oraz dokumenty potwierdzające liczbę godzin pracy przez okres 3 lat od dnia, w którym nadszedł termin zapłaty wynagrodzenia (zob. art. 8c ustawy o minimalnym wynagrodzeniu). Zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania godzin pracy Ustawa o minimalnym wynagrodzeniu przewiduje szereg przypadków, w których nie stosuje się jej przepisów o minimalnym wynagrodzeniu godzinowym, w tym tych dotyczących obowiązku prowadzenia ewidencji czasu pracy (por. art. 8 ust. 1 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu). Warto zwrócić szczególną uwagę na wyłączenie spod reżimu minimalnego wynagrodzenia godzinowego umów zlecenia i umów o świadczenie usług, przy których o miejscu i czasie wykonania zlecenia lub świadczenia usług decyduje przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi oraz jednocześnie przysługuje mu wyłącznie wynagrodzenie prowizyjne. Zgodnie z definicją legalną zawartą w art. 8d ust. 3 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu przez wynagrodzenie prowizyjne należy rozumieć wynagrodzenie uzależnione od wyników: uzyskanych przez zleceniobiorcę (świadczeniodawcę) w ramach wykonania zlecenia, świadczenia usług lub działalności zleceniodawcy (świadczeniobiorcy), takich jak: liczba zawartych umów, wartości zawartych umów, sprzedaż, obrót, pozyskane zlecenia, wykonane usługi, uzyskane należności. Obejście obowiązku ewidencjonowania czasu pracy W tym miejscu zasygnalizować należy, że niezbyt fortunne sformułowanie jednego z przepisów ustawy o minimalnym wynagrodzeniu w połączeniu z ukierunkowaną wykładnią umożliwia obejście obowiązku prowadzenia ewidencji czasu pracy przyjmującego zlecenie lub świadczącego usługi. Otóż, art. 1 ust. 1b lit. a) ustawy o minimalnym wynagrodzeniu stanowi, że przyjmującym zlecenie lub świadczącym usługi jest osoba fizyczna wykonująca działalność gospodarczą, niezatrudniająca pracowników lub niezawierająca umów ze zleceniobiorcami. Osoba prowadząca działalność gospodarczą i zawierająca jakiekolwiek umowy ze zleceniobiorcami nie jest zatem przyjmującym zlecenie (świadczącym usługi), a więc w odniesieniu do niej nie stosuje się przepisów o minimalnym wynagrodzeniu godzinowym, w tym o obowiązku prowadzenia ewidencji. Ze względu na fakt, że przywołany powyżej przepis w żaden sposób nie różnicuje „umów ze zleceniobiorcami” poprzestanie wyłącznie na jego wykładni literalnej sugeruje, że w odniesieniu do osoby, która dla przykładu zleca księgowemu prowadzenie swoich spraw finansowych, nie powstaje obowiązek prowadzenia ewidencji czasu pracy. Powoływanie się na taką interpretację przepisów jest co najmniej ryzykowne, żeby nie powiedzieć nieuzasadnione. Interpretacja ta nie uwzględnia bowiem w ogóle wykładni celowościowej, w świetle której jasnym jest, że celem ustawodawcy było wyłączenie spod wymogu ewidencjonowania czasu pracy przedsiębiorców, którzy swoją działalność gospodarczą prowadzą przy znaczącym udziale pracowników bądź zleceniobiorców, a nie zaś osób pozostających na samozatrudnieniu. W tym kontekście podkreślić należy, że zgodnie z dyrektywami wykładni prawa nie można poprzestać wyłącznie na wykładni językowej przepisu, gdy nasuwa się podejrzenie, że jej wynik jest nieadekwatny do woli i celu ustawodawcy. Kontrola Państwowej Inspekcji Pracy oraz sankcje Należy podkreślić, że Państwowa Inspekcja Pracy od 1 stycznia 2017 roku – w związku z ustanowieniem minimalnej stawki godzinowej – zyskała nowe uprawnienia. Stosownie do treści art. 13 pkt 5 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 roku o Państwowej Inspekcji Pracy jej kontroli podlegają teraz także przedsiębiorcy albo inne jednostki organizacyjne, na rzecz których jest wykonywane zlecenie lub są świadczone usługi przez przyjmującego zlecenie lub świadczącego usługi – w zakresie wypłacania takim osobom wynagrodzenia w wysokości wynikającej z wysokości minimalnej stawki godzinowej. Ustawodawca przewidział także sankcję w postaci kary grzywny od zł do zł dla przedsiębiorców albo osób działających w ich imieniu za wypłacanie zleceniobiorcom (świadczeniodawcom) wynagrodzenia w wysokości niższej niż ta wynikająca z obowiązującej minimalnej stawki godzinowej. Brak sankcji za nieprzechowywanie ewidencji Co ciekawe, ustawodawca nie przewidział natomiast sankcji za nieprowadzenie (nieprzechowywanie) ewidencji czasu pracy, a więc dokumentacji potwierdzającej liczbę godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług. Tak długo jak organ kontroli nie poweźmie wątpliwości co do zapewniania przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi minimalnej stawki godzinowej za każdą godzinę wykonania zlecenia (świadczenia usług), tak długo zleceniodawca (świadczeniobiorca) nie powinien ponieść negatywnych konsekwencji nieprowadzenia (nieprzechowywania) wspomnianej dokumentacji. Kluczowe znaczenie wysokości całkowitej kwoty wynagrodzenia Oczywiście, należy przy tym podkreślić, że kluczowe znaczenie będzie miała całkowita kwota wynagrodzenia wypłaconego zleceniobiorcy (świadczeniodawcy) w przyjętym okresie rozliczeniowym. Innymi słowy, jeżeli globalne wynagrodzenie przyjmującego zlecenie lub świadczącego usługi jest na tyle wysokie, że nawet biorąc pod uwagę maksymalną (racjonalną) ilość godzin, w trakcie których mógłby – w przyjętym okresie rozliczeniowym – wykonywać pracę, gwarantuje mu minimalną stawkę godzinową za każdą taką potencjalną godzinę pracy, to przedsiębiorca nie powinien mieć żadnych kłopotów. Jak wynika bowiem z uzasadnienia ustawy nowelizującej, celem prowadzenia dokumentacji potwierdzającej liczbę godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług jest umożliwienie kontroli zapewnienia minimalnej stawki godzinowej zleceniobiorcy (świadczeniodawcy), a nie prowadzenie ewidencji „samej w sobie”. Na zakończenie zwrócić uwagę należy, że ewidencja czasu pracy zleceniobiorcy (świadczeniodawcy) może również stanowić ważki dowód na istnienie pomiędzy stronami umowy zlecenia (umowy o świadczenie usług) stosunku pracy, a tym samym może być wykorzystana przez zainteresowanego bądź inspektora Państwowej Inspekcji Pracy w postępowaniu sądowym o ustalenie istnienia stosunku pracy.

działalność gospodarcza ewidencja czasu pracy